Met leerlingen terugkijken op het schooljaar

De laatste lesperiode breekt aan. Het betekent een drukke, maar betekenisvolle periode. Er is van alles te doen: van de laatste toetsen en opdrachten tot het organiseren van activiteiten en het opmaken van de balans. Een moment waarop evalueren en vooruitkijken samenkomen. In deze hectiek is het waardevol om met de leerlingen stil te staan bij wat ze dit jaar hebben meegemaakt, ontdekt en ontwikkeld. Welke lessen hebben indruk gemaakt? Welke inzichten nemen ze mee? En wat willen ze nog verder ontdekken of verdiepen?

We kennen binnen ons vak diverse rijke werkvormen om op de ontwikkeling van een korte of langere tijd terug te blikken. In de interviews die we dit jaar op onze website publiceerden, noemden collega’s voorbeelden als de levensbeschouwelijke biografie (Bill Banning), schrijfopdrachten (Janneke Sonneveld) en startvraag (Mariska van Oerle).

We geven je daarnaast een paar extra werkvormen om met leerlingen terug te kijken op wat ze het afgelopen jaar leerden. En we zijn benieuwd: # Wat is de reflectievraag of -werkvorm die jij vaak gebruikt? Deel hem vooral zodat we hem kunnen toevoegen.

Vijf keer terugkijken

Blik terug door in vijf rondes met een of meer klasgenoten het gesprek te voeren over de volgende aspecten:

• Vertel wat je op het gebied van levensbeschouwing hebt ontwikkeld
• Vertel waar jij je aandacht op richt/waar jij je voor inzet
• Vertel wat je wilt loslaten of afleren
• Vertel waarmee je je sterk verbonden voelt
• Vertel waar je nog in wilt groeien

Vuilniszak, reiskoffer en schatkist

Blik terug door te denken aan je persoonlijke ontwikkeling in het afgelopen jaar. Bedenk een of meer voorbeelden van: wat je graag vergeet en achter je wilt laten (vuilniszak), wat je hebt geleerd en graag meeneemt naar de toekomst (reiskoffer) en wat dierbaar of waardevol is en wat je voor altijd wilt bewaren. Noteer eerst voor jezelf antwoorden. Wissel daarna kort uit met een of meer klasgenoten.

Wandel, wissel uit

Noteer drie dingen die jij het afgelopen schooljaar hebt geleerd of ontdekt. Dat mogen inzichten zijn over de lesstof, maar ook over jezelf of over samenwerken, bijvoorbeeld. De docent geeft je daarna de gelegenheid om in een paar rondes rond te wandelen en met een klasgenoot je antwoorden uit te wisselen.

Drie woorden

Geef in drie woorden antwoord op de vraag: wat was het belangrijkste dat jij het afgelopen schooljaar hebt geleerd?
Of (als alternatief): Vat jouw belangrijkste les van dit schooljaar samen in een ‘seven word story’ – een verhaal van precies zeven woorden.

Reflectievierkant

Het werkblad Reflectievierkant telt 16 vragen over je ontwikkeling in het afgelopen schooljaar. Vorm een groepje en gooi om beurten met een dobbelsteen. Tel vervolgens tot je bij het gegooide vakje bent. Je bespreekt samen de vraag die er staat. Jij start en nodigt daarna de anderen uit om antwoord te geven op de vraag. De volgende gooit en telt vanaf daar verder. Ook hij of zij start zelf met antwoorden en geeft de anderen daarna de gelegenheid. Je kunt tot slot de belangrijkste ontdekkingen en inzichten met de klas bespreken. Werkblad reflectievierkant

Track en terugblik

Kies een nummer uit je afspeellijst dat goed past bij hoe jij je ontwikkeld hebt het afgelopen schooljaar. Leg kort uit wat er in de tekst zit dat bij jouw eigen verhaal past. Bespreek daarna met een of meer klasgenoten jouw keuze en waarom juist dit lied iets over jou vertelt.