De orthodoxe wortels van de hedendaagse spiritualiteit

Wereldwijd maken vele miljoenen mensen gebruik van al dan niet gratis apps die meditatie-oefeningen aanbieden. Bladen als de Plus of Happinez sporen lezers aan op retraite te gaan in een katholiek klooster en in on- en offline games wemelt het van de verwijzingen naar esoterische fenomenen als tarot of geheime genootschappen. Welke invloed heeft dit op de levensbeschouwing van leerlingen en in hoeverre staan deze uitingsvormen nog verbinding met hun traditionele wortels? Reden genoeg voor de studiedagcommissie om dit op 14 maart 2019 te agenderen tijdens de studiedag DE ORTHODOXE WORTELS VAN DE HEDENDAAGSE SPIRITUALITEIT. Graag besteden we op onze studiedagen meer aandacht aan de maatschappelijke rol van levensbeschouwelijke tradities en hun doorwerking in de actualiteit.

Video-verslagen van de dag

Vera Boonman maakte voor ons de onderstaande video-verslagen. De eerste is een samenvatting van 8 minuten en de de tweede is een uitgebreid verslag van de dag. Bij de laatste is eronder èn in de video beschrijving op YouTube een overzicht van timemarkeringen geplaatst zodat u snel een gewenst fragment kunt opzoeken.

Volledige verslag:

Timemarkeringen

0.00.00 – Opening door Geert-Jan Putmans (dagvoorzitter)

0.01.50 – Dagopening door Monique van Dijk-Groeneboer

0.10.24 – De eerste spreker: Maarten Meester

0.55.53 – De tweede spreker: Thomas Quartier

1.49.37 – Publiek stelt vragen

2.10.05 – Inleiding over de Paul Boersma Award.

2.12.20 – Genomineerden vertellen over hun inzending en de prijsuitreiking.

2.22.27 – Na de lunch presenteert het Expertisecentrum Levensbeschouwing en Religie op deze middag de stand van zaken van het kern- of basiscurriculum levensbeschouwing en religie voor het voortgezet onderwijs (inleiding).

Sprekers Sprekers Sprekers

De studiedag begint met zijn twee sprekers: Maarten Meester en Thomas Quartier.

Maarten Meester schreef samen met zijn broer Frank Meester onder meer Meesters in de filosofie en Meesters in religie. Daarnaast schreef Maarten Meester Van gnosis tot alchemie. Inleiding in de esoterie.

Thomas Quartier was oblaat bij de benedictijnse St. Willibrords Abdij in Doetinchem. Inmiddels is hij er toegetreden als monnik. Hij doceert o.a. rituele en liturgische studies aan de Radboud Universiteit Nijmegen en liturgische en monastieke spiritualiteit aan de Katholieke Universiteit Leuven. Hij schreef boeken als Anders leven en Kiemcellen – Van klooster naar wereld over het kloosterleven anno nu.

Workshops Workshops Workshops

Workshop 1:

Doodgewoon – door Margot van Rijn

Jongeren in rouw. Wat kun je als docent voor hen betekenen? Rouw is niet het eerste waar jongeren ruimte voor maken, ook al gebeurt er iets heftigs in hun leven. Hoe ga je hier als docent mee om? Wat kun je doen en wat beter niet? Margot van Rijn is rouwtherapeut. Daarnaast is ze voorlichter op het gebied van rouw en verlies en gebruikt ze haar kennis en persoonlijke ervaringen om het thema bespreekbaar te maken. “Ik praat over dood en leven. Over hoop en wanhoop. Over vallen en opstaan. Omdat dat het leven is.”

Workshop 2:

Ook pubers mediteren – door Daniel Blondelle

Ook pubers mediteren, want we doen het allemaal. In deze workshop bespreken we wat meditatie in lessen levensbeschouwing kan inhouden; waarom meditatie in deze lessen relevant is; en hoe mogelijk iedereen meditatie in de les kan implementeren.

Workshop 3:

Mijn stem werd niet gehoord – door Aswin Suierveld en Frank Huiting

Met de Jehova’s Getuigen als casus wordt inzicht geboden in hoe er binnen gesloten religieuze gemeenschappen met seksueel misbruik wordt omgegaan en welke gevolgen dat heeft. Aswin Suierveld is theoloog, Frank Huiting is ervaringsdeskundige. Beide zijn bestuurslid van Reclaimed Voices, de stichting die zich inzet voor slachtoffers van seksueel misbruik binnen de Jehova’s Getuigen.

Workshop 4:

Excursie naar gebedshuizen? – door Robert Braam

Denk mee over excursies in het nieuwe kerncurriculum. Excursies naar gebedshuizen, hoe belangrijk zijn die in het nieuwe curriculum? Wat komt er bij kijken om ze te organiseren? Wat maakt een excursie goed? Robert Braam is docent levensbeschouwing bij College de Heemlanden in Houten, waar de sectie sinds jaar en dag levo-excursies naar gebedshuizen, musea en monumenten organiseert.

Workshop 5:

Presentatie Expertisecentrum (let op: twee rondes; in totaal 110 minuten)’

Het Expertisecentrum Levensbeschouwing en Religie presenteert op deze middag de stand van zaken van het kern- of basiscurriculum levensbeschouwing en religie voor het voortgezet onderwijs. Ook worden de kernbegrippen levensbeschouwing en religie verdiept en tegen elkaar afgewogen. Wat bedoelen we met religie en levensbeschouwing? Hoe verhouden deze begrippen zich tot elkaar? Wat betekent dit voor het basiscurriculum van kennis, vaardigheden en attitudes voor alle vo-leerlingen?

Het Expertisecentrum zal dit vakinhoudelijke gesprek openen, waarna de deelnemers in deelgroepen met elkaar in gesprek gaan over de belangrijkste vragen die in deze vakdiscussie naar boven komen. Met de feedback uit de deelgroepen wil het Expertisecentrum het basiscurriculum verder verdiepen.

Workshop 6:

Dood. Wegwijs in de Nederlandse uitvaartcultuur – door Claudia Venhorst

De dood legt een vergrootglas op het leven en leert ons wijze en soms ook harde lessen. Hoe we omgaan met de dood geeft verhelderende inzichten in spiritualiteit en rituele praktijk in het Nederland van vandaag. Claudia Venhorst is een bevlogen onderzoeker met een fascinatie voor de menselijke omgang met de dood en geleefde religie.

Bericht 13 maart: i.v.m. zeer onverwachte persoonlijke omstandigheden kan deze workshop helaas niet doorgaan. Mocht u zich voor deze workshop hebben ingeschreven dan kunt u bij uw aanmelding overleggen welke workshop u hier voor in de plaats wil volgen.

Meer details volgen later. Volg deze pagina en onze social media kanalen voor updates rondom #VDLG19!

Paul Boersma Award

De Narthex-jury heeft de jaarlijkse top-3 plus een aanmoedingsplek 4 bepaald voor de Paul Boersma Award voor het beste artikel van Narthex van een leraar of student GL van 2018. Er zijn in 2019 dus 4 prijswinnaars. Wie echter op welke plaats komt, wordt bekend op de VDLG-studiedag. Hieronder in alfabetische volgorde op achternaam, de genomineerde artikelen:

Joël Valk – Voorbij het praatje bij het plaatje (maart 2018)

Lees hier het Narthex-artikel van Joël Valk

Sacha van der Zande – Wikken en wegen (oktober 2018)

Lees hier het Narthex-artikel van Sacha van der Zande

Sandra Wemer – Waar bouw je een moskee? (december 2018)

Lees hier het Narthex-artikel van Sandra Wemer

Dirk Zwitser – Koudwatervrees…? (maart 2018)

Lees hier het Narthex-artikel van Dirk Zwitser

Meer over de Paul Boersma Award leest u hier