#VDLG20 Oost west, thuis best?

Terugblik studiedag 2020

#VDLG20: inschrijven is helaas niet meer mogelijk, het maximaal aantal deelnemers is bereikt.

COVID-19 update, woensdag 11 maart, 07:30

De studiedag gaat door. We volgen de GGD en RIVM adviezen en vragen iedereen om geen handen te schudden op de studiedag en regelmatig goed met zeep de handen te wassen. Het is fijn als u zelf ook er voor zorgt dat u goed op de hoogte bent van de laatste GGD en RIVM adviezen. Specifiek betekent dit dat mensen uit Noord-Brabant met klachten van verkoudheid, hoesten of koorts door de GGD worden afgeraden om deel te nemen aan werk en dus ook zoiets als een studiedag. We gaan er vanuit dat de meeste mensen wel kunnen komen en kijken uit naar een boeiende studiedag morgen.

Donderdag 12 maart 2020

Inleiding:

Op 12 maart 2020 gaat de VDLG studiedag over het oosterse en het westerse denken. We vragen ons af hoe in het Westen omgegaan wordt met oosterse tradities en hoe oosterse tradities westerse invloeden opgenomen hebben. Twee sprekers buigen zich in de ochtend met ons over deze vraag: hoogleraar Aziatische religies aan de Radboud Universiteit Nijmegen, Paul van der Velde en filosoof/ecosoof Henk Oosterling.

In het middagprogramma zoals altijd twee rondes met workshops. Nieuw is dat we een werkvormenmarkt organiseren waarop docenten materiaal en ideeën kunnen uitwisselen.
Andere workshops gaan over zaken als burgerschapsvorming in de les GL, theologisch aan de slag met hindoeïstische/boeddhistische culturele uitingen, mindfulness, toetsen en toetsvormen, complottheorieën in de klas, omgaan met rouw, basiscurriculum GL en het Expertisecentrum Levensbeschouwing en Religie in het Voortgezet Onderwijs.
Volg de ontwikkelingen op onze deze pagina.

Sprekers:

Dr. Paul van der Velde

Paul van der Velde is hoogleraar Aziatische Religies aan de Radboudt Universiteit. Hij geeft onder andere de vakken Hindoeïsme en Boeddhisme en is fervent verzamelaar van Aziatische kunst.

Dr. Henk Oosterling

Henk Oosterling (1952) was tot 2018 universitair hoofddocent Wijsbegeerte aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, gespecialiseerd in Japanse filosofie. Van 2007 tot 2017 leidde hij Rotterdam Vakmanstad, een innovatief eco-sociaal lesprogramma op scholen in Rotterdam-Zuid. In zijn lezing zal Henk Oosterling toelichten hoe de oosterse en westerse tradities ons hedendaagse onderwijs kunnen voeden. Oost en west zijn op een ronde aardbol relatieve posities. Wanneer de feedbackloops die deze tradities al eeuwen verbinden, doorvertaald worden naar de schaal van de 21st Century Skills, wordt het zicht geopend op een interculturele interesse die ons opnieuw aardt: ecowijsheid

Workshops:

Workshop 1a: Werkvormen markt. Door Albert Jan Lourens en Ankie Slob

Elke docent heeft in de loop van de tijd zijn /haar repertoire ontwikkeld en meestal werkt dat maar soms is de praktijk weerbarstig… Door de jaren heen hebben we ook opdrachten ontwikkeld waar we trots op zijn! Didactisch handelen kan de indruk wekken dat het gaat om even snel wat tips en tricks ophalen, maar dat is niet de opzet. Er is niet één magische oplossing. In deze workshop delen we onze succesvolle lessen met elkaar en kijken we welke factoren daartoe mogelijk hebben bijgedragen.

Voor deze workshop mail je ons 1 of meerdere lessen, maar neem je er veel meer mee terug naar huis!

Workshop 1b: Burgerschap: kans of bedreiging? Door Eline Bakker

Een maximale invulling van burgerschapsvorming begint bij levensbeschouwelijke vorming. In deze workshop zoomen we in op de nieuwe burgerschapswet en de onlosmakelijke verbondenheid tussen levensbeschouwelijke vorming en burgerschapsvorming. Waar liggen de kansen, valkuilen, raakvlakken en verschillen? Wat gebeurt er al op scholen? Samen onderzoeken we deze twee vormingsgebieden, werpen we een constructieve blik op de toekomst en bespreken we concrete ideeën voor in de praktijk.

Eline Bakker werkt als Adviseur Identiteit, Levensbeschouwing en Burgerschap bij VOS/ABB (de vereniging voor openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs) en als docent op de Hogeschool van Amsterdam binnen de minor Levensbeschouwing en Maatschappij. Zij zet zich gepassioneerd in voor het versterken van levensbeschouwelijke vorming, (wereld-)burgerschapsvorming en persoonsvorming in het onderwijs.

Workshop 2: Beelden van Jezus in het Verre Oosten. Door Dr. Robert Doornenbal

Het is fantastisch leerzaam, inspirerend en – soms – ontroerend om (letterlijk) te kunnen zien wat de betekenis is van Jezus voor christenen uit ‘Oosterse’ cultureel-religieuze contexten, zoals China en India. Jezus was een Aziaat! In deze workshop bekijken we beelden van Jezus in Aziatische kunst en cultuur. Dr. Robert Doornenbal was jarenlang hbo-docent bij de Christelijke Hogeschool Ede. Momenteel is hij voorganger in een Nederlands Gereformeerde Kerk. Hij omschrijft zichzelf als een zoeker naar waarheid, goedheid en schoonheid. “Voor mij is Jezus iemand die deze drieslag belichaamt, tegelijk wil ik ook graag van andere tradities leren”.

Workshop 3: Toetsing binnen lessen Levensbeschouwing. Door Jos de Pater.

Is beoordelen van vorderingen bij de leerlingen wel altijd mogelijk? Beoordelen van leerprocessen en eindproducten is niet altijd eenvoudig bij de lessen levensbeschouwing. Of cognitieve kennis ook werkelijk onthouden en begrepen is, is redelijk goed te beoordelen. Maar hoe beoordeel je ingewikkelde eindwerken waarin leerlingen inzicht, vaardigheden en kennis combineren? En hoe beoordeel je of zij vooruitgang boeken bij communicatie of samenwerking? En moet of kan alles wel beoordeeld worden? Mogen er grote niveauverschillen zijn tussen leerlingen of moet iedereen op elk vlak een vast eindniveau aantonen? Dit zijn een aantal vragen waar je als docent GL tegenaan loopt in de loop van je loopbaan als docent. We gaan aan de slag met ervaringen, oplossingen, maar ook met fundamentele vragen.

Jos de Pater is docent vakdidactiek aan de Fontys Hogeschool Theologie Levensbeschouwing. Tevens is hij meer dan dertig jaar werkzaam geweest in het voortgezet onderwijs.

Workshop 4: Omgaan met complotdenken in de les. Door Bart Hoogendijk.

Mijn jaren als leraar levensbeschouwing begonnen twee jaar na 11 september 2001. Leerlingen schotelden vanaf het begin mij regelmatig allerlei complottheorieën voor. Meestal gevolgd door de vraag wat ik dan daarover dacht. Dus ik besloot om er in les aandacht aan te besteden. Op dat moment vond ik in geen enkele methode en ook niet online leermiddelen bij dit thema. Ik ontwikkelde zelf een lesopzet waarin ik verschillende complottheorieën kort introduceerde en vervolgens de klas anoniem liet peilen of ze de complottheorie wel of niet geloofden, dan wel onzin of geloofwaardig achtten. Wat ooit begon als iets dat er volgens mij ‘gewoon een beetje bij hoorde’ bleek met de jaren een steeds belangrijker onderwerp. Zo kwamen onder andere de Illuminati, Tupac, Zeitgeist, Bijlmerramp, Paulus als Roomse infiltrant, vaccinaties, #fakenews en meer via deze opzet aan de orde en leidde tot boeiende (onderwijsleer)gesprekken. In de workshop deel ik mijn ervaringen en bied ik een concrete leidraad en materiaal om dezelfde opzet ook in uw les te gaan gebruiken.

Bart Hoogendijk was leraar levensbeschouwing van 2013 tot 2019, het merendeel hiervan op het ds. Pierson college te ‘s-Hertogenbosch. Hij gooide het roer daarna om en is meer gaan leven naar zijn passies: golfsurfen en muziek. Meer informatie op www.bartslifelab.nl

Workshop 5: basiscurriculum GL en het Expertisecentrum Levensbeschouwing en Religie in het Voortgezet Onderwijs.

In deze LERVO-workshop leggen we samen een verband tussen het basiscurriculum in wording en het proces van curriculum.nu. O.a. op basis van het curriculumvoorstel vanuit de VDLG formuleren we een aantal ‘grote opdrachten’ voor het vakgebied religie en levensbeschouwing. We onderzoeken ook de relatie tussen ons vakgebied en de ‘grote opdrachten’ die door curriculum.nu zijn geformuleerd voor de domeinen burgerschap en mens en maatschappij. En we vertellen over het vervolgtraject waarin een aantal pilotscholen een belangrijke rol zullen vervullen.

De workshop wordt verzorgd door Manon Meijer en Marco Otten, beide lid van het ontwikkelteam van het nieuwe curriculum, en Marcel Elsenaar die binnen Lervo de verbinding naar de scholen en besturen gaat organiseren. Manon is docent levensbeschouwing aan het Tabor college Werenfridus en zelfstandig onderwijsontwikkelaar, Marco is intern coördinator van de post initiële hbo masteropleiding leraar HVO en Levensbeschouwing aan de Universiteit voor Humanistiek. Marcel was jarenlang docent levensbeschouwing aan het Ignatius Gymnasium in Amsterdam en werkt sinds 2018 voor Verus.

Workshop 6: Dood. Wegwijs in de Nederlandse uitvaartcultuur. Door Brenda Mathijssen.

In het aangezicht van de dood geven mensen uitdrukking aan hun meest belangrijke waarden. Ze maken expliciet wie zij zijn en waar zij thuishoren. In deze workshop verkennen we hoe je, aan de hand van het thema ‘dood’, politieke en sociale vraagstukken rond identiteit kun bespreken in de klas.

Brenda Mathijssen is religiewetenschapper en thanatoloog. Ze is als Universitair Docent Religiepsychologie verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen en doet onderzoek naar uitvaartcultuur, zingeving en rituelen in hedendaags Europa.

Programma:

9:30   inloop
10:00   opening door Sjoerd Peters
10:05   dagopening door drs. Marco Otten
10:15 aanvang sprekers: dr. Paul van der Velde en dr. Henk Oosterling
12:30   uitreiking Paul Boersma award
12.40   lunch en methodenmarkt
14.10 workshops: ronde 1 (incl. presentatie Expertisecentrum)
15:10    workshops: ronde 2
16:00   presentatie Vakdidactisch Handboek + borrel
16:30   ALV en afscheid Ger van der Heijden

Kosten:

De kosten voor de studiedag bedragen:

155 euro voor leden
205 euro voor niet-leden
50 euro voor studenten (leenstelsel)

De prijzen zijn inclusief:

koffie en thee
een studiedagmap
lunch
een goodiebag (met daarin o.a. exclusief en vers van de pers: het handboek vakdidactiek GL)
nascholingscertificaat
borrel met hapjes

Locatie:

216862367

Adres:
Koningsbergerstraat 9 in Utrecht.
Tel: 030-29 27 700

Het gebouw is gemakkelijk te bereiken met het openbaar vervoer, auto en te voet vanaf Utrecht Centraal station

TIP: uitgebreide reisinformatie vindt u op: www.accommodatiedomstad.nl

Marktplaats:

Ieder jaar is er een kleine marktplaats. Voorheen bevolkt door twee bekende uitgeverijen, maar dit jaar is er voor het eerst plaats voor meer kraampjes. Wilt u een kleine (150 euro) of grote stand (400 euro) opbouwen? Neem dan contact op met Ger van der Heijden.

Goodiebag:

8245327

Aan het einde van de dag krijgen alle deelnemers aan het congres bij inlevering van het naamkaartje een goodiebag uitgereikt. Wat er allemaal inzit dit jaar is nog een verrassing!

Heeft u een leuk idee voor de goodiebag? Neem dan contact op met Barbara Schelberg.

Paul Boersma Award:

En de winnaar is…

De Paul Boersma-Award is een eerbetoon aan voormalig bestuurslid en VDLG-prominent Paul Boersma. Tevens ook een kans voor de redactie van vakblad Narthex om een drietal artikelen te benoemen als zeer waardevol voor de vakgroep. Uiteindelijk wordt door de redactie één artikel als winnaar naar voren geschoven. Welke dat is verneemt u jaarlijks op de studiedag. Lees hier meer over de Paul Boersma-Award

De genomineerden voor de Paul Boersma Award 2019 zijn bekend. De prijs wordt uitgereikt tijdens de aankomende studiedag.
De top drie, in alfabetische volgorde, is:
– Hannie Hoefnagels, voor haar artikel “Zinvol Vervolg”.
– Chris van Vliet, voor zijn artikel “Leer je eigen reuzen kennen”
– Edwin van der Zande, voor zijn artikel “‘Levensoriëntatie als alternatief?”