Gebruik registratienummer: wMESh5zUEm
Hoe doe je dat? Log in op de website www.registerleraar.nl > Mijn register > knop: ‘Activiteit toevoegen’ > ‘Zoeken in lijst van gevalideerde activiteiten’ > en vul in bij: ‘Activiteitsnaam of -nummer’: wMESh5zUEm > ‘Zoek’ > vul alles in en voeg een scan van uw bewijs van deelname in (deze is verstrekt op de dag zelf aan alle deelnemers)
Datum van de studiedag (verlopen)
donderdag 9 maart 2017
Programma:
09:30 Inloop
10:00 Opening door Geert-Jan Putmans (dagvoorzitter)
10:05 Dagopening door Isolde de Groot
10:10 10Minute-pitches
10:10 – 10:20 Hans Oud
10:20 – 10:30 Roderick Vonhögen
10:30 – 10:40 Ruard Ganzevoort
10:40 – 10:50 Mienke de Wilde en Derk Vennema
koffiepauze 20 min > intermezzo
11:10 – 11:20 Hugo Durinck
11:20 – 11:30 Laurens ten Kate
11:40 – 11:50 Rafik Dahman
11:50 – 12:20 groepsdiscussie met collega’s
12:20 – 12:30 plenaire terugkoppeling
12:30 LUNCH > methodemarktplaats
13:45 – 14:15 Paul Boersma Award + Presentatie onderzoek VDLG
14:15 – 15:00 Workshopronde 1
15:00 korte pauze
15:10 – 15:55 Workshopronde 2
16:00 Borrel
16:30 Afsluiting
Inleiding:
Een lei is een dunbladig donkergrijs gesteente. Vroeger gebruikte men ook in het onderwijs een lei om op te schrijven. De lei kon steeds opnieuw worden schoongemaakt en herschreven. Vandaar ook de uitdrukking ‘een schone lei’: verder gaan zonder de tekortkomingen van vroeger te laten meewegen.
Op sommige scholen lijkt de lei vervangen te zijn door een moderne variant: de – eveneens donkergrijze – elektronische tablet. Maar dat is een verandering aan de oppervlakte van de lei. Een schone lei impliceert ook de bereidheid om te kijken of we niet allerlei zaken waar we trots op zijn ook achter ons laten. De héle lei wordt immers gewist en niet alleen de ‘fouten’. Tegelijkertijd lijkt de lei op een dieper niveau gegrift te worden met alles wat ooit op het gesteente is geschreven.
Niet alleen het levensbeschouwelijke onderwijs, maar het onderwijs in het algemeen verkeert in een transitie. In feite is dat dus een crisis en wel in de zin van een beslissende wending. Opnieuw is de lei gewist en staat het onderwijs voor de uitdaging – lees: operatie! – om in de lei te griffen.
We vroegen een zevental sprekers hoe zij de lei opnieuw zouden vullen voor het vak godsdienst levensbeschouwing. Welke letters en tekens zouden zij in de lei kerven? Waarin en waarover zou iedere tiener in Nederland levensbeschouwelijk geschoold moeten worden? Iedere spreker houdt hierover een 10Minute-pitch. De aanwezige docenten levensbeschouwing en godsdienst horen aan, stellen vragen èn gaan actief met elkaar en de pitchers in gesprek.
Tevens op het programma: de uitreiking van de Paul Boersma Award en een presentatie van de resultaten uit het grote VDLG-onderzoek door Taco Visser en Gerdien Bertram-Troost.
10Minute-pitchers
Dit waren de sprekers die een pitch van 10 minuten verzorgden over de vraag:“Wat zou jij waardevol vinden dat de Nederlandse tieners leren op het gebied van godsdienst levensbeschouwing?”
> Beluister hier de podcast ‘Tabula Rasa’ over de 10Minute-pitchers gemaakt door Vera Boonman:
pitch 1:
mr. Hans Oud
Fundamentele goedheid
Er is intelligentie voordat je gewoontedenken je overneemt
Over de pitch:
Basic Goodness, dit is waar iedereen naar hunkert. Echte communicatie, vol vertrouwen voelend en voedend. Echt thuiskomen bij jezelf. Als je dat kan belichamen en de student de ruimte geeft kan je vanuit deze wijdsheid van vol vertrouwen onbevangen zijn, de open en heldere intelligentie van de groep tot bloei laten komen. Wijsheid laten ontluiken.Over welk onderwerp ook.
Over de pitcher:
Hans Oud beoefent sinds 1994 meditatie als weg om met uitdagende en moeilijke situaties in het leven om te gaan. Momenteel is hij coördinator van het Shambhala Centrum Arnhem en geeft af en toe les in diverse centra in Nederland.
pitch 2:
pr. Roderick Vonhögen
Mediataal en geloofstaal
Een pleidooi voor levensbeschouwelijke taalles
Over de pitch:
Hoe kunnen mensen met verschillende godsdiensten en visies elkaar verstaan als we elkaars taal niet spreken of begrijpen? De sociale media laten ons zien hoe we weer met elkaar in gesprek komen.
Over de pitcher:
Roderick Vonhögen is katholiek priester en programmamaker op internet en televisie. Via sociale media probeert hij geloof te vertalen naar de belevingswereld van zijn volgers.
> Veel elementen uit Rodericks pitch zijn terug te vinden in zijn boek ‘Mediapriester’
pitch 3:
prof. dr. Ruard Ganzevoort
Vorming in veelkleurigheid
Wat hebben jonge mensen nodig om levensbeschouwelijk te overleven?
Over de pitch:
Onderwijs gaat niet alleen over vaardigheden en talentontwikkeling maar ook over vorming en verdieping. Hoe worden jonge mensen wie ze kunnen zijn? Hoe kunnen ze de morele en levensbeschouwelijke vragen hanteren? En hoe kunnen ze daarbij de bronnen van wijsheidstradities leren kennen?
Over de pitcher:
Ruard Ganzevoort is decaan en hoogleraar praktische theologie aan de Vrije Universiteit en lid van de Eerste Kamer voor GroenLinks.
pitch 4:
dr. mr. Derk Venema & Mienke de Wilde
De Kerk van het Vliegend Spaghettimonster
Hoe werkt een beginnende religie?
Over de pitch:
‘Wanneer men over godsdienst en levensbeschouwing wil vertellen aan scholieren, is het belangrijk dat hen eerst geleerd wordt wát precies een godsdienst of levensbeschouwing is. Aan de hand van de recente ontwikkelingen rondom De Kerk van het Vliegend Spaghettimonster zal worden verteld welke moeilijkheden bij deze definities komen kijken. Hoe bepaal je eigenlijk de geloofwaardigheid van een geloof? Wat is de gemeenschappelijke deler van alle religies en levensbeschouwingen? Dingen die we zo vanzelfsprekend lijken te vinden, blijken in de praktijk toch moeilijkheden op te leveren. De discussie over (het ontbreken van) een definitie van ‘religie’ en ‘levensbeschouwing’, zou eigenlijk het startpunt van de les moeten zijn.’
Over de pitchers:
Derk Venema is rechtsfilosoof en universitair docent aan de rechtenfaculteit van de Radboud Universiteit. Mienke de Wilde is rechtenstudent en bestuurslid van de Kerk van het Vliegende Spaghettimonster.
update: Onlangs in het nieuws: http://www.nu.nl/binnenland/4471038/burgemeester-eindhoven-weigerde-terecht-rijbewijs-pastafari.html
pitch 5:
Hugo Durinck
Naar een veelzijdig vak L.E.F. 2.0
Twee uur in de week op het rooster én korte facultatieve modules
Over de pitch:
Kennis en inzicht Levensbeschouwingen, Ethiek, Filosofie en Burgerschap! En ook Luisterend Oor, persoonlijke en sociale vorming, expressie, emotionele intelligentie, ontspanningsoefeningen, natuur… Met leerplan (curriculum), én vormgeving door de leerkracht.
Over de pitcher:
Hugo Durinck heeft jarenlange ervaring in secundaire scholen met vak levensbeschouwing. Verder is hij lector lerarenopleiding en sociale sector. Bovendien medestichter of gewoon lid van enkele verenigingen in Vlaanderen: Vefo, vzw Lef, Diroo, en GO werkgroep diversiteit en LB.
.
pitch 6:
prof. dr. Laurens ten Kate
Verbeelding in de wereld, verbeelding in de klas
Cultuur en levensbeschouwing in een neoliberale samenleving
Over de pitch:
Neoliberale overheden zien samenlevingen als markten en mensen als ondernemers van hun eigen bestaan. Cultuur, religie, verbeelding en levensbeschouwing worden tot privé-zaak gezien door een ‘terugtrekkende overheid’. Hoe kunnen we in het onderwijs religie en levensbeschouwing deze ontwikkeling kritisch analyseren en werken aan alternatieven voor de wereld?
Over de pitcher:
Laurens ten Kate is bijzonder hoogleraar aan de Universiteit voor Humanistiek Utrecht en werkt op het gebied van cultuurfilosofie en religiestudies. Hij heeft recentelijk een boek gepubliceerd, ‘De vreemde vrijheid. Nieuwe betekenissen van vrijzinnigheid en humanisme in de 21ste eeuw’ (Sjibbolet).
update: Onlangs was Laurens ten Kate op TV: bekijk hier zijn optreden in het EO programma Het Vermoeden
pitch 7:
Rafik Dahman
Operatie “Schone Lei”
Over de pitch:
De lessen levensbeschouwing en godsdienst hebben het doel om meer bewustzijn te creëren over de rol van existentiële zaken in de maatschappij.
Over de pitcher:
Rafik Dahman is moslimtheoloog en zet zich in voor multi-ideologische tolerantie en behoud van de eigen waarden en levensbeschouwelijke identiteit.
Paul Boersma Award
Ook dit jaar heeft de hoofdredacteur op de VDLG-studiedag de Paul Boersma Award uitgereikt aan de winnaar van het beste Narthex-artikel van een student of docent GL. Taco Visser, Loes Mulders en Jochem Quartel waren de jury.
Samengevat is hun oordeel: alle drie winnende artikelen gaan over uitdagende thema’s en zijn zeer praktijkgericht. De nummer één heeft bovendien kennis en vorming sterk met elkaar verbonden.
De nummer 1 en winnaar van de Paul Boersma Award 2017:
- Theodoor Meedendorp met Wie ik ben, is een verhaal. Dit artikel uit het maartnummer 2016 gaat over het hoe, wat en waarom van een opdracht waarin en waarmee leerlingen hun levensverhaal en levensbeschouwing beschrijven.
De tweede en derde prijs gingen naar:
2. Maarten de Vreese met Boomba. Dit artikel gaat over een belevingsproject op het Zeldenrust-Steelantcollege rond het thema vluchtelingen.
3. Gauwain van Kooten Niekerk en Oskar Kroes met Het onmeetbare in kaart brengen uit het decembernummer 2016. Dit artikel gaat over het hoe, wat en waarom van een opdracht waarin en waarmee leerlingen hun levensverhaal en levensbeschouwing beschrijven.
Workshops:
> Beluister hier de podcast ‘Tabula Rasa’ over de workshops op VDLG17 gemaakt door Vera Boonman:
Op #VDLG17 worden u de onderstaande workshops aangeboden. Inschrijven op de workshops gaat tegelijkertijd met het inschrijven op de studiedag. Wees er snel bij!
Workshop 1:
Levensbeschouwing 2.0
Digitale hulpmiddelen voor de les levensbeschouwing
We bekijken een vijftal verschillende digitale hulpmiddelen die in te zetten zijn bij de module Helden, heilige en iconen, en natuurlijk ook bij je overige lessen.
workshop door: Lennart Becking
Lennart Becking is docent levensbeschouwing en schrijver van verschillende modules. Daarnaast heeft hij de functie van digitaal specialist. Met zijn bedrijfje Levensbeschouwing 2.0 helpt hij het levensbeschouwelijk onderwijs een beetje te moderniseren.
Workshop 2:
Differentiëren in de godsdienstles
Omgaan met verschillen in de les levensbeschouwing en godsdienst? Ja!
Differentiëren en gepersonaliseerd leren is momenteel een veelbesproken item in onderwijsland. Hoe doe je dat efficiënt en effectief? In de workshop wordt een praktisch model gegeven, dat je morgen al zou kunnen inzetten.
Workshop door: Lex van Nieuwenhuizen
Lex is van origine wiskunde- en informaticadocent. Sinds 2002 begeleidt hij scholen op Onderwijs en ICT en geeft hij veel workshops over het inzetten van hard- en software in de les.
> De presentatie die Lex gaf is hier terug te zien!
Workshop 3:
Gebruiksaanwijzing voor jongeren
#HetBegintBijMij ook in de les
Tijdens deze workshop gaan we vanuit een theoretisch kader emoties ontrafelen om de gebruiksaanwijzing van jongeren wat meer compleet te maken. Maar we kijken ook naar onszelf. Deelnemers krijgen vanuit, onder andere, de “Het Begint Bij Mij”-methode concrete aanwijzingen en oefeningen in het aanleren en versterken van de onderlinge relaties van jezelf met jongeren.
Workshop door: Bas van Raak / Raak! Geeft richting
Workshop 4:
Verplichte kost! (Grote Zaal, alléén in ronde 2)
Feedback geven op het verplichte landelijk kerncurriculum in wording
Een werkgroep van opleiders voor ons vak schrijft m.b.v. vakleraren aan een kerncurriculum religie en levensbeschouwing dat bedoeld is voor elke vo-school (openbaar en confessioneel). Het kerncurriculum vind je hier. Geef via bestuur@vdlginfo.nl ook jouw feedback door!
Workshop door: Taco Visser
Voorzitter van de VDLG en manusje van alles in ons vakgebied, zoals kwartiermaker voor het Expertisecentrum godsdienst/levensbeschouwing, dat onder meer samen met lerarenopleiders en docenten godsdienst/levensbeschouwing een kerncurriculum voor ons vak wil realiseren.
>> Rationale Kerncurriculum Godsdienst/Levensbeschouwing VO (februari 2017)
Workshop 5:
Bordspellen in de les levensbeschouwing godsdienst
Je les was nog nooit zo leuk!
Geef je les levensbeschouwing godsdienst eens door middel van een episch bordspel! De leerlingen kiezen zelf hun strategie in het spel (motivatie) en jij levert de content.
Workshop door: Johan Ter Beek
Johan ter Beek is docent levensbeschouwing godsdienst en maakt spellen.
Workshop 6:
Vlogging
Vlogging smaakt naar meer
Hoe kun je vlogging gebruiken in je les? Een blik in een brugklas die vlogs maakte , enkele tips, filmtechnieken ook. Ontwerpen van een script dat gebruikt gaat worden in je les.
Workshop door: Theo Wismans
Theo Wismans, 43 jaar docent levensbeschouwing, geluksprofessor, vmbo Brandenberg Landgraaf
Handboek Goed Doen 2.0 (Kennisnet)
Workshop 7: Verkiezingen in Nederland
Een thema voor docenten levensbeschouwing en godsdienst?
In deze workshop verkennen we aan de hand van twee lessen over politieke identiteitsontwikkeling, ontwikkeld voor MA/MAW, hoe als docent levensbeschouwing/godsdienst aandacht kunt besteden aan de verkiezingen
Workshop door: Isolde de Groot
Isolde de Groot is universitair docent aan de Universiteit van Humanistiek. Hier verzorgt zij onder andere een module vakdidactiek aan de eerstegraads opleiding voor docenten levensbeschouwing en HVO. Voorheen werkte zij enkele jaren als docent levensbeschouwing en maatschappijleer in het voortgezet onderwijs. Meer informatie over Isolde vindt u via deze link.
Workshop 8:
Godsdienst levensbeschouwing, wat is dat voor een vak? (Grote Zaal, alléén in ronde 1)
In gesprek naar aanleiding van de resultaten van het grootschalige onderzoek onder docenten levensbeschouwing en godsdienst
Tijdens het ochtendprogramma zijn resultaten uit het onderzoek naar docenten gl en hun vakvisie gepresenteerd. In deze workshop gaan we met elkaar verder in op de uitkomsten van het onderzoek. Wat valt op? Waar zou je meer over willen weten? En wat betekenen de uitkomsten voor de toekomst van het vak?
Workshop door: Gerdien Bertram-Troost
Gerdien Bertram-Troost is universitair docent Godsdienstpedagogiek en houder van de Verus-VU-Onderzoekplaats naar levensbeschouwelijke vorming.
> Het onderzoek zelf en meer over het onderzoek lees je hier!
> Op 9 maart 2017 publiceerde Trouw.nl een interview met Gerdien naar aanleiding van het onderzoek. Lees hier het interview.
Dagvoorzitter:
Net als vorig jaar zal Geert-Jan Putmans de rol van dagvoorzitter vervullen. Vorig jaar deed hij deed met verve en dat smaakte naar meer. Geert-Jan werkt momenteel als teamleider en docent godsdienst op Christelijk College De Populier in Den Haag.
Meer weten over Geert-Jan? Bekijk dan zijn LinkedIn-profiel of stel hem alvast een vraag via een e-mail.
Team #VDLG17
Team #VDLG17 stelt zich graag aan u voor:
Sacha, Barbara, Ger, Willibrord en Bart
Bezoekersindrukken:
Beluister hier de podcast ‘Tabula Rasa’ met bezoekersindrukken gemaakt door Vera Boonman:
Voorgaande edities:
Bekijk ook de overzichtspagina’s bij onze voorgaande studiedagen: